YUMUŞATMA SİSTEMLERİ
Yumuşatma sistemleri ham suyun sertlik gideriminin yapılması amacı ile kullanılır. Birçok üretim prosesinde yumuşak su ihtiyacı olduğu için yumuşatma sistemleri sanayi alanında yaygın kullanıma sahiptir. Sanayi tesislerinin yanına evsel kullanımda da kireçli suyun zararlarına karşı tesisatın korunması için yumuşatma sistemleri önem arz eder. Yumuşatma sistemleri kum filtre ve aktif karbon filtre gibi filtre mantığında çalışan ve katyonik reçinenin ham suyu yumuşatma kabiliyeti ile işlev gören ekipmanlardır.
Su içerisindeki çözünmüş halde bulunan kalsiyum ve magnezyum iyonları suda sertliğe sebep olmaktadır. Sudaki sertliğin giderilmesi, iyon değiştirme yöntemi dediğimiz, su yumuşatma sistemleri ile gerçekleşmektedir. İyon değişimi, sertliğe sebep olan kalsiyum ve magnezyum içeren suyun, Na+ formundaki reçineden geçirilmesi suretiyle gerçekleşmektedir. Reçine, kalsiyum ve magnezyum iyonları bakımından doyuma ulaştığı zaman sodyum klorür eriği (tuz çözeltisi ) ile rejenere edilir. Bu iyonlar reçineden çözüldüğünde işlem tamamlanır ve reçine tekrar sodyum iyonları ile yüklenir. Çözülmüş kalsiyum ve magnezyum iyonları ters yıkama ile dışarı atılır ve reçine bir sonraki yumuşatma işlemine hazır hale gelir.
Bu işlem prosesteki ürün kalitesini ve sistemi, sertliğin neden olduğu, korozyondan koruduğu için; mekanik aksam, borulama ve cihazların ömrünü arttırır ve işletme maliyetinin yükselmemesini hedefler. Yumuşatma sistemlerinin projelendirilmesi suya ve işletmenin özelliklerine bağlı olarak single ve tandem olarak yapılabilir.
KULLANIM ALANLARI :
-Kazan sularının hazırlanması amacıyla,
-Metal ve Tekstil endüstrisi yıkama suyu olarak,
-Kuyu suyu arıtılmasında iyon değiştirme sistemleri kullanılmaktadır.
YUMUŞATMA TANKLARI:
Filtre tankları olarak FRP (Fiberglass Katkılı Polipropilen), karbon çelik, galvaniz kaplı veya paslanmaz çelik tanklar kullanılmaktadır. Özellikle FRP tanklar paslanma, korozyona karşı dayanıklılıkları ve kullanım ömrü avantajı açısından tercih edilmektedir.
FRP Filtre Tanklar:
- 3-6 bar işletme, 9 bar test basıncına sahip,
- %100 korozyon ve paslanmaya karşı dayanıklı,
- Taşıma ve montaj kolaylığı,
- Kontrol valfleriyle ve yüzey borulamalı sistemlerle kolay uygulama,
- Tank iç yüzeyleri ısı ve kimyasallardan etkilenmez.
Galvaniz, Karbon veya Paslanmaz Çelik Tanklar:
- 3-6 bar işletme, 9 bar test basıncına sahip,
- İç-dış epoksi, astar boyalı veya galvaniz kaplı ST 37 karbon çelik,
- Düşük hız ve yüksek debili sistemlerde yaygın kullanılabilirlik
YUMUŞATMA SİSTEMLERİ ÇALIŞMA PRENSİBİ
Yumuşatma sistemlerinde; filtre içerisinde değişik katmanlar halinde sıralanmış mineral yatağı bulunur. Mineral yatağı filtre tabanından üst kısmına doğru kaba dane çapından; ince dane çapına geçecek şekilde derecelendirilir. Dane çapına göre kum-çakıl karışımından oluşan mineral yatağının üzerine reçine minerali serilir. Reçine minerali en üst katmandadır. Yumuşatılacak ham su, filtrenin üst kısmından tüm mineral yatağı üzerine homojen olarak dağıtılacak biçimde sisteme giriş yapar. Mineral yatağının içerisinden geçen ham su; uygun kesit hızında, reçine minerali ile temas eder ve bu temas sırasında iyon değişimi yöntemi ile sertlik giderimi sağlanmış olur. Yumuşak su, filtrenin altından sistemi terk eder. Filtrelerin alt kısmında, mineral yatağının en altında mantar tipi nozzle sistemi kullanılır. Yumuşatma sistemlerinde kullanılan katyonik reçinelerde bulunan sodyum iyonları, ham suda sertliğe neden olan kalsiyum ve magnezyum iyonları ile yer değiştirir ve bu şekilde sertlik giderimi yapılmış olur. Belirli çalışma süresinde sertlik bakımından doygunluğa ulaşan reçine, tuzlu su ile geri yıkama yapılarak rejenere edilir. Rejenerasyon işlemi sırasında reçine bu sefer, servis süresi boyunca bünyesine almış olduğu sertlik iyonlarını bırakır ve sertlik iyonu bakımından doymamış hale gelir. Reçinenin rejenerasyon işlemi sırası ile işletme, ters yıkama, tuz emiş, hızlı durulama, yavaş durulama, tuz tankı dolum aşamalarından oluşur.